Het land waar ik het meest nooit geweest was.
(vrij naar Adriaan van Dis).
Estland, misschien wel een onontdekte parel aan de oostgrens van Europa. Verstild land, fantastische kustlijn met pijnbomen, ruisend
riet, jeneverbessen. En natuurlijk de duizenden zwerfkeien die her en der langs de waterrand liggen, grote en kleine. Het
middeleeuwse en zeer charmante Tallinn met straten en steegjes van kinderkopjes tussen rijk versierde gevels in pasteltinten. Een
land vol burchten, althans de ruïnes daarvan, en de enorme landgoederen met herenhuizen (mõis), die tegenwoordig veelal
dienst doen als zeer sfeervol hotel.
Urenlang kun je rijden over stille wegen en door bossen zonder iemand tegen te komen. Door gehuchten in het niets, plaatsen waar de
geest van de tsaar nog rondwaart of steden, zoals het niet te missen Tartu. Het land kent ook vele eilanden en eilandjes, oases van
rust en natuur waar het goed toeven is. De gastronomie in Tallinn is van hoog niveau, en dat geldt ook voor het eten in de mõis.
En in dat onmetelijke land is mijn moeder geboren, en daardoor is Estland ook míjn land.
In de eerste onafhankelijke periode
(tussen beide wereldoorlogen in) groeit zij op in vrijheid, met haar (veel) oudere zus en broer en ouders. Het is een
onbezorgde jeugd, in de winter op de ski's naar school en 's zomers lange vakanties aan de ongerepte kust in het noorden.
Het gezinsleven krijgt een ongenadige knauw doordat de Russen het land bezetten. Met alle gevolgen vandien. Mijn moeder vlucht
het land uit. Daardoor wordt zij een van de miljoenen oorlogsvluchtelingen in Europa.
Mijn zus, broer en ik groeien op zonder de familie in Estland, zonder tante en grootouders. Er is geen contact
met ons. We leiden gescheiden levens. Het is voor mijn moeder - en ons - niet toegestaan haar
geboorteland te bezoeken. En zo is Estland het grootste deel van mijn jeugd het land waar ik per se naartoe wíl, maar waar ik
niet naartoe mág. De Tweede Wereldoorlog is wreed geweest voor velen; ook wij krijgen ons deel.
In 1970 krijgt ze een visum en keert mijn moeder voor het eerst terug.
In 1977 en in 1986 reis ik met haar naar Estland, in die tijd nog onderdeel van de Sovjet-Unie. Voor beschrijvingen van deze reizen
kijk op Tallinn 1977 en Tallinn 1986.
In 2011, 2012 en 2017 toeren mijn
vriendin en ik met een auto door Estland en in 2013 met een camper.
Documänd
Kijk op Documänd van een familie en u ziet
het boek dat ik heb gemaakt over de jeugdjaren en de vlucht van mijn moeder. Het hele boek is te zien door de pagina's om te slaan.
De achternaam van mijn moeder is Mänd, spreek uit als Ment.
Kijk op
foto's voor meer beeld van Estland.
Hiernaast (of hieronder voor mobiel) kunt u ook naar onze reizen door Estland, net als de reizen naar Tallinn in Sovjet-tijd.
terug naar Home